Gezond elektrisch dieet
Mobiliteit, vroeger had je de keuze uit lopen, de boot, een ezel, een pony, een paard, een dromedaris, een olifant, afijn bijna allemaal beesten. Die ezel is een fiets geworden, de pony een motorfiets, het paard een auto, de dromedaris een bus, de olifant een trein, en we kunnen tegenwoordig zelfs het altijd voor ondenkbaar gehouden vliegen. In vergelijking met vroeger hebben we er dus heel wat extra keuzes aan vervoer (=mobiliteit) bijgekregen. Het grote nadeel hiervan is echter wel dat we ook een stuk luier zijn geworden. Het overgewicht van de mens is schrikbarend toegenomen, wie wel eens in de USA is geweest die snapt wat ik bedoel. Het aantal mensen met morbide obesitas (=dodelijk overgewicht) is daar zo hoog dat het ronduit angstaanjagend is. Toen ik in de USA was kreeg ik constant klappen van mijn (ex-)vriendin, omdat ik al die extreem dikke mensen met grote verbazing liep na te kijken. Het lukt het Amerikaanse leger voor het eerst in zijn bestaan zelfs niet meer om genoeg rekruten te werven, en dat allemaal vanwege dat zeer ernstige overgewicht bij de Amerikaanse bevolking. Gelukkig zijn we in Nederland nog lang niet zover gezakt als in de USA, en om dat te voorkomen zou ik tegen iedereen willen zeggen: “Ga elektrisch rijden!” Op mijn werk (laboratorium van een IVF-kliniek) maak ik nog wel eens het grapje dat “zolang je ‘m nog kan zien” er niets aan de hand is. En daarmee doel ik uiteraard vooral op de man, want kijk maar eens om je heen hoeveel (vooral oudere) mannen hun geslachtsdeel niet meer kunnen zien door hun véél te dikke buik. Dus wil je ‘m nog kunnen blijven zien dan moet je serieus iets aan je gewicht en je conditie doen. De elektrische auto met zijn beperkte actieradius is daar bij uitstek geschikt voor, hoe gek dat ook mag klinken.

Slechts 92 km actieradius zag ik op het display staan nadat ik de contactsleutel van de Renault Fluence had omgedraaid. “Oeps dat is een stuk minder dan de Nissan Leaf”, dacht ik bij mezelf. Ik zal dus nog meer bewust moeten rijden en uitrekenen welke bestemming ik nog kan halen. Dat betekent dus de nodige problemen rondom Leiden, want er zijn in de omgeving van Leiden vrijwel geen oplaadpalen. Lees het testverslag van de Renault Twizy maar, dan kun je lezen hoe verbijsterend slecht dat is in en rondom mijn woonplaats. Maar ach ik heb mijn haspeltje maar weer uit de kelder gepakt, dan laden we maar weer op vanuit de douchecel (16A-aansluiting wasmachine). Ik had namelijk nog even de ijdele hoop dat ik zou kunnen opladen op de parkeerplaats van hotel-restaurant Het Haagse Schouw, maar helaas bleek het om een “lolo smart” oplaadpaal te gaan en daar kun je met een Essent-oplaadpas niet opladen. Volgens de Essent-site zou ik de Renault Fluence wel op moeten kunnen laden aan de Vondellaan, een kilometer of drie bij mij vandaan. Maar wat bleek? Jep ook die oplaadpaal is ‘onbruikbaar’ want die staat achter het hek van autodealer Het Motorhuis. Wat een achterlijk gedoe zeg, op deze manier wordt elektrisch rijden niet echt aangemoedigd!

Z.E.=Zeer Emissieloos
Na vertrek ben ik op de grote kruising van Schiphol-Rijk rechtdoor gereden richting Rijsenhout. Tijdens het wegrijden voelde ik al direct dat deze Renault Fluence een mooie comfortabele vering/demping heeft, maar dat wilde ik uiteraard meteen even goed testen op de 1000-drempelweg richting Leimuiden. Op de drempelweg heb ik drempel na drempel heel langzaam aan de snelheid opgevoerd van 50->80 km/u. Op een gegeven moment voelde ik aan de bonk aan de achterkant dat ik te hard reed. De vering/demping is een heel mooie balans tussen comfort en sportief, waardoor de auto onder alle omstandigheden mooi in balans blijft. Tijdens de fotoshoot dezelfde dag was ik zelfs ronduit verbaasd hoe weinig de Renault Fluence overhelde in snel genomen bochten. Pas toen de banden gingen piepen en de auto dreigde uit te breken zag ik op de actiefoto dat de Renault Fluence zichtbaar overhelde (goed te zien op middelste foto hierboven). Uiteindelijk ben ik half binnendoor gereden, dus niet langs het Braassemermeer maar over de hoofdweg. De wegligging en het bochtengedrag voelden goed aan, verrassend goed zelfs…. maar in het grensbereik voelde het wel anders dan alle andere elektrische auto’s (inclusief de REV’s). Toen ik de ghostview-foto zag begreep ik waarom, het motorblok voorin heeft ongeveer dezelfde vorm als het accupakket achterin. Het li-ion accupakket ligt niet als een lang dun plakkaat tussen de voor- en achterwielen, maar staat als een soort rechthoekig pakket tussen de achterwielen en net wat achter de torsie-as. Toen begreep ik ook meteen het lichte uitbreken van de achterkant in het grensbereik, dat heeft hier uiteraard alles mee te maken.

Eenmaal op de N445 moest ik even zoeken naar de cruise control, maar toen ik het knopje net voor de handrem zag wist ik het weer. Op de cruise control ben ik heerlijk door de polder heen gereden. Op de tweebaans mini-rotondes heb ik beide keren de binnenring genomen en dat voelde goed aan. De Renault Fluence gleed beide keren heel netjes over de rotonderand heen. Bij het stoplicht heb ik meteen maar even een stoplichtsprintje gedaan tegen een BMW, en die won ik uiteraard met groot gemak. Dat is en blijft het leuke van een elektrische auto, je hebt meteen beschikking over het volle koppel vanaf 0 toeren! Ik moest echter wel opletten bij deze Renault Fluence het gas niet meteen op de bodem te trappen, zeker niet op nat wegdek omdat de wielen dan te lang naar grip moesten zoeken (je staat dan een soort van te kamperen) en dat kost tijd. Als ik vlak bij huis ben heb ik de herrie van een brandstofmotor totaal niet gemist. Bijna iedereen die met me meerijdt in een elektrische auto of REV begint altijd over mooie motorblokgeluiden zoals die van een V6 of V8. Ik kan er niets aan doen maar ik mis het totaal niet! “Enjoy the silence” heet dat fraaie liedje van Depeche Mode waarbij aan het eind van de videoclip die koning met een strandstoel in zijn hand door de sneeuw in het hooggebergte loopt. De serene stilte van het hooggebergte oftewel de stilte van een elektrische auto.

“Ons bin schöts!”
Sinds halverwege 2012 staat er in elke nieuwe AchterhoekBIZ een testverslag van mijn hand. AchterhoekBIZ is een Businessmagazine voor en door ondernemers in de Achterhoek. Tijdens mijn zuinigheidsrit met de Renault Fluence Z.E. Dynamique op woensdagavond Tweede Kerstdag 2012 moest ik aan de Achterhoek denken. Het was werkelijk angstaanjagend stil op de weg, net zo stil als op een doordeweekse regenachtige avond op een eenzame polderweg in de Achterhoek. Omdat ik de verwarming had uitgezet was het koud in de stille elektrische auto. Het was dus zogezegd een koude, eenzame en letterlijk zéér stille Kerst-avond. Ik vond het nu al één van de mooiste zuinigheidsritten ooit; nat, donker, stil, eenzaam, precies zoals het hoort! Bij vertrek stond de actieradius van het volle li-ion accupakket op 83 km (de zuinigheidsrit is rond de 84 km), en amper 150 meter verder – nog op het woonerf! – was de actieradius al gezakt naar 80 km. De boordcomputer dacht overduidelijk dat ik vol gas over het woonerf scheurde maar niet heus. Uiteraard moest de boordcomputer zich nog aanpassen aan mijn extreem zuinige rijstijl. Een paar kilometer verder zag ik de 80 km actieradius op het display even een tijdje knipperen tussen 80<->81. Een kilometer of 10 verder stond de actieradius nog steeds op 77 km, een teken dat de boordcomputer minder hard aftelde dan vlak na vertrek. Ik wist toen al dat ik de zuinigheidsrit met gemak uit zou kunnen rijden. De bocht aan het einde van de N206 naderde en ik moest goed inschatten wanneer ik de cruise control uit zou schakelen. De Renault Fluence remt namelijk behoorlijk af na gas lossen, meer dan andere elektrische auto’s die ik tot nu toe heb getest. Ik moest de cruise control dus later uitschakelen dan ik gewend ben. Gelukkig is de wegligging van deze Renault Fluence uitstekend waardoor ik een behoorlijk hoge bochtsnelheid aan kon houden. Dat geeft meteen al een lekker gevoel voor de rest van de nog komende bochtige route.

Door de stilte op de weg kon ik me volledig focussen op het zuinig rijden, zonder last te hebben van bumperklevers. Ik had het nog niet gedacht of er reed een paar 100 meter verderop een Mercedes vlak achter me. De smalle hoofdstraat van Vogelenzang is een 30-zone en dat is niet voor niets, maar ach voor Audi-, BMW- en Mercedes-rijders gelden uiteraard andere wetten. De Mercedes-bestuurder had stinkende mazzel dat ik met een zuinigheidsrit bezig was, want anders had ik bovenop mijn rem getrapt en was uitgestapt. Op een gegeven moment reed hij minder dan een meter achter me! Na de hoge verkeersdrempel haalde deze achterlijke idioot mij over een dubbele doorgetrokken streep in, typisch de stijl van de gemiddelde Mercedes-rijder. Ik reed rustig verder met 50 km/u en even heel lichtjes het gas lossend reed ik over de mooiste rotonde van de zuinigheidsroute heen. En het bleef maar goed gaan, ook op de T-splitsing hoefde ik niet te remmen. Alleen vergat ik weer even dat de weg naar het Circuitpark Zandvoort nog steeds is afgesloten, en dus moest ik weer omdraaien terug naar het stadscentrum. Gelukkig leverde ook dat geen problemen op en stond ik nog steeds op 0 keer remmen. Op de boulevard heb ik weer even hard gelachen, want daar kwam een VW-busje bumperkleven nadat ik ‘m net daarvoor in de wonderschone boulevardbocht al achter me had gelaten. Na de hoge verkeersdrempel was ik ‘m echter alweer snel kwijt, de vering/demping van het VW-busje was blijkbaar niet al te best. Op de boulevard was het al net zo oorverdovend stil als in de auto, wat dat betreft kan ik niet genoeg krijgen van elektrische auto’s. Ik kijk dan ook erg uit naar het ophalen van mijn Renault Twizy op 3-1-13. De rit door de duinen ging heerlijk en bij de rotonde net voor Overveen draaide ik weer om. Omdat ik nu toch wel zeker wist dat ik het zou halen heb ik heel even verwarming aangezet want het werd toch wel behoorlijk koud in de auto (het was 8 graden Celsius). De rest van de rit richting Leiden verliep gladjes, zelf met de cruise control aan reed ik probleemloos door de scherpe bochten op de bomenweg. Ik stond nog steeds op 0 keer remmen maar helaas moest ik, of ik nou wilde of niet, remmen (goed doseerbaar en krachtig genoeg) voor een stoplicht op de kruising van Katwijk-Valkenburg. Ik had de busbaan buiten de stoplichten om kunnen nemen want het was toch doodstil op de weg, maar dat is smokkelen en heb ik dus niet gedaan. Thuis aangekomen stond er nog 38 km actieradius en 84,2 km op het display. Dat betekent dus dat ik 83-38=45 km actieradius verbruikt heb, en dat ik omgerekend 155,3 km had kunnen rijden op een volle accu. Dat houdt dus in dat ik in het voorjaar en de zomer (=plus 20 procent) bij een hogere buitentemperatuur zo’n 186 km moet kunnen halen op een volle accu.

Meditatie-auto
Natuurlijk heb ik al vaker elektrische auto’s gereden, maar in deze Renault realiseerde ik me voor het eerst dat elektrisch autorijden bijna een vorm van mediteren wordt. Het gebrek aan herrie was zo ongelofelijk rustgevend dat ik eenmaal thuis aangekomen, me pas realiseerde dat mijn hersenen gewoon blanco waren. Het is ongeveer hetzelfde als na een heerlijke motorrit. Ik moest tijdens het schrijven dan ook serieus in mijn geheugen graven voor testresultaten. Dat is eigenlijk heel erg goed, maar tegelijkertijd slecht want ik moet natuurlijk wel een testverslag produceren. Wat ik wel jammer vind is dat de Renault Fluence er als een hele doodgewone auto uitziet. Mijn Renault Twizy (ja ik heb er één gekocht) heeft tenminste hele speciale looks, wat mij betreft had de Renault Fluence er dan ook best wat specialer uit mogen zien. Laten we zeggen een beetje meer zoals de Renault Fluence Z.E. concept, wat futuristischer dus. Omdat ik vaak met mijn gedachten ergens anders was (mediteren vind ik een zwaar woord) vergat ik helemaal om de Renault Fluence op de grens te rijden. Op de grens rijden met het ESP uit was trouwens niet mogelijk, bij 50 km/u springt die namelijk automatisch weer aan. Maar goed met het ESP aan kan het ook nog steeds leuk zijn, want in het uiterste grensbereik helpt een ESP ook niet meer. Ik moet eerlijk zeggen dat ik wel verbaasd was over de wegligging van deze Renault Fluence, die is veel beter dan ik gedacht had. Het hoge gewicht, geen laag zwaartepunt (accupakket in kofferbak) en de vage 16-inch Michelin Alpin winterbanden (nog nooit mee gereden) geven op papier nou niet bepaald een groot vertrouwen in een goede wegligging. Maar dat viel dus mee merkte ik meteen na vertrek al, en nog veel beter tijdens de zuinigheidsrit.

Tijdens de zuinigheidsrit komt het aan op vloeiend rijden, dat houdt in dat de snelheid in de bochten hoog is en ik niet rem, althans dat probeer ik. Juist dan komt het op een goede wegligging aan, maar misschien meer nog op vertrouwen. Ik moet precies kunnen voelen wat een auto gaat doen; in een snel genomen haakse bocht, over de rotonderand heen vliegend, in een verkeersdrempelbocht, een vervelende S-bocht etc. Elke keer als ik met de Renault Fluence in in het grensbereik belandde zag ik het ESP-lampje aangaan, en die heeft tijdens de testweek dus wel vaker gebrand. Dat is uiteraard ook mede te danken aan de goede vering/demping, die niet te comfortabel is want dat zou funest zijn geweest voor deze auto. De vering/demping is precies mooi in balans, niet te comfortabel maar ook niet te sportief. Tijdens de fotoshoot was ik behoorlijk verbaasd over het weinige overhellen van de Renault Fluence. In de auto lijkt het meer te zijn, maar de actiefoto’s laten duidelijk een weinig overhellende Renault Fluence zien. Pas toen de Renault Fluence met piepende banden door de bocht ging, was er sprake van zichtbaar overhellen op de actiefoto. Nog even terugkomend op het accupakket in de kofferbak, die lijkt daardoor erg klein maar dat bleek mee te vallen. Toen ik met mijn zwager naar de garage reed en de achterklep open deed hadden wij allebei zoiets van: “Daar passen maar heel weinig Samsonite koffers in.” Ik pakte dan ook de kleinste kofferset (3×33 liter + 13 liter) die ik gebruikt heb voor o.a. de Smart. Tot mijn grote verbazing paste die er echter met groot gemak in, en dus was ik genoodzaakt nog 3 koffers van 3×50 liter uit de garage te halen. Tot onze grote verbazing passen er net zoveel koffers in deze Renault Fluence als in de Chevrolet Aveo, die ik de week daarvoor heb getest. Voor de levende bagage is overigens ook ruim voldoende plaats, de passagiers hebben voldoende beenruimte.

Nu nog maar 150-200 km actieradius, maar straks…
Het gaat er bij mij niet in dat sommige autojournalisten – zoals o.a. Carlo Brantsen van Carros Magazine – niet geloven in de elektrische auto. De elektrische auto is volgens Carlo & Co ten dode opgeschreven. Volgens mij lezen deze autojournalisten niets buiten hun vakgebied (vaak weten ze ook amper iets van hun eigen vakgebied), want anders zouden ze dat niet zeggen. In de USA is een groep onderzoekers er namelijk in geslaagd een nieuw type batterij te maken die heel snel kan opladen, maar daarna ook die opgeladen energie kan vasthouden. [quote hoofdonderzoeker Paul Braun] “De meeste batterijen kunnen veel energie opslaan, maar kunnen dan weer niet snel op- of ontladen. Deze vinding doet beiden”, zo legt hij uit. Volgens Paul Braun heeft zijn uitvinding de kracht van een condensator, maar dan met de energie van een batterij. “De meeste condensatoren slaan erg weinig energie op. Zij kunnen veel energie tegelijk loslaten maar niet veel vasthouden.” [/quote hoofdonderzoeker Paul Braun] Kortom in de nabije toekomst kan ik mijn Renault Twizy in een paar minuten opladen en waarschijnlijk 600 km rijden in plaats van de huidige 70-100 km. Het belangrijkste ’tovermateriaal’ dat deze techniek mogelijk maakt is grafeen, dat is een stof die bestaat een twee-dimensionaal grafiet (=een vorm van koolstof) van één atoomlaag dik. Om het te maken ontwikkelden Geim en Novoselov (zij hebben hiervoor de Nobelprijs gekregen) een nieuwe techniek: ‘mechanical exfoliation’. Van een potloodlijntje van grafiet pelde hij met plakband laag voor laag een stukje af tot hij één atoomlaag overhield. Deze bracht hij vervolgens aan op een isolerend substraat van siliciumoxide. Het resultaat kon onder een microscoop bekeken worden. In 2004 slaagden ze erin een grafeenmolecuul te isoleren en daarmee een veldeffecttransistor te bouwen. Tja en als je dan naar Den Haag kijkt hoe ze alle vormen wetenschap (en dus innovatie!) afbreken, en het briljante studenten onmogelijk (langstudeerboete, leenstelsel) wordt gemaakt twee studies of extra masters te doen dan moet ik denken aan een zin uit een liedje van Bob Dylan: “Although the masters make the rules, for the wise men and the fools.” Ik zou er echter liever van maken: “Although the fools make the rules, …..” Hoe dom men in Den Haag is hebben we aan de laatste kabinetsformatie weer eens mooi kunnen zien. Nog voordat het kabinet goed en wel was geïnstalleerd stond de boel direct al weer op klappen. Wat een stelletje geniale sukkels, zo’n afgang had zelfs de grootste fantast niet kunnen verzinnen!

Overal straling
In deze tijd van moderne elektronica en telefonie is straling een niet meer weg te denken onzichtbaar natuurkundig verschijnsel. We worden aan alle kanten altijd en overal bestraald, elektromagnetische straling (=magnetron, smartphone etc.), radioactieve achtergrondstraling (=Radon in beton, Thorium/Uranium in de grond), Dus waar je tegenwoordig ook op straat loopt of zelfs helemaal in ’the middle of nowhere’ word je 24 uur per dag bestraald. Zelfs een wekkerradio, DECT-telefoon en een spaarlamp zenden straling uit. En wat heel veel mensen niet weten of zich niet realiseren, ook in een elektrische auto is sprake van elektromagnetische straling. Grappig genoeg kreeg ik een paar weken voor de test van de Renault Fluence een mailtje van een oude bekende genaamd Pieter Hennipman. Toen ik nog voorzitter was van de Stichting GTI heb ik hem geholpen met het regelen van een Russisch visum. Dat was in de jaren 90 namelijk erg lastig om aan te komen als je met eigen vervoer naar Rusland wilde reizen. Toen ik in 1989/1990 met de motor naar Rusland geweest ben was het zelfs verboden! Ik heb toch binnen weten te komen met zo’n ongelofelijk simpele truc dat het gewoon te dom voor woorden was. Door de jaren heen hebben we altijd contact gehouden maar dit was wel heel erg toevallig. Pieter is pas afgestudeerd als bouwbioloog, een beroep dat is ontstaan in, hoe kan het ook anders, Duitsland. Pieter heeft speciale apparatuur om alle elektromagnetische straling te meten van allerlei verschillende bronnen zoals: S2000, 3G, WiFi, etc. Omdat hij zeer benieuwd was naar de elektromagnetische straling van een elektrische auto dacht hij meteen aan mij.

Hier de mail van Pieter aan mij na de meting:
[quote Pieter Hennipman]
Daan,

De meting is niet helemaal gelukt. Jammer, maar ik heb er wel veel van geleerd. Bij de meting van mijn auto heb ik heel consequent 6 langeduur-metingen gemaakt met de sensor op 1 plek houdend. Dat leek toen heel omslachtig. Nu heb ik de sensor willekeurig in de auto gehouden, dat leek handig. Nu naar de data kijkend, blijkt mijn eerste methode beter. 1 bijrijder voeten, 2 bijrijder zitting, 3 bijrijder hoofd, etc., en dan elektrische en magnetische wisselvelden meten. Ach al doende leert men niet waar. Wat zeggen de data? De elektrische wisselvelden van de Renault Fluence Z.E. zijn vrijwel gelijk aan die van mijn Suzuki Alto; Suzuki Alto 11 V/m en de Renault Fluence Z.E. 10V/m. De waarden van de magnetische wisselvelden zijn; Suzuki Alto 1.480 nT en bij de Renault Fluence Z.E. 800nT. Wat betekent dat? De Suzuki Alto heeft oude banden en stalen velgen, en in de loop der jaren zijn die magnetisch geworden. Door het ronddraaien genereren ze magnetische wisselvelden. De Renault Fluence Z.E. doet dat iets minder, licht metalen velgen kunnen namelijk niet magnetisch worden en de banden zijn relatief nieuw. Streefwaarden voor een auto zijn magnetische wisselvelden van <100 nT hoofd, <200 zitting, <300 voeten, die waarden halen beide auto’s bij lange na niet. Dat betekent dat de regel twee uur rijden en dan een kwartier pauze ook voor moderne auto’s geldt. Ten eerste om geconcentreerd te blijven, maar zeker ook om je lichaam de kans te geven te herstellen van alle magnetische wisselvelden waar het lichaam aan bloot heeft gestaan. Alleen sta je dan wel naast de auto in een GSM-mast te kijken. Wat we ook niet gemeten hebben is de auto zelf. Dat hebben we eigenlijk wel in je slaapkamer gedaan. Hoe de auto meten? Ik denk, meetapparaat aarden [pen in de grond] en dan de auto meten, contact uit en contact aan, langsrijden en dergelijke. Dat kunnen wel allemaal doen bij de volgende metingen van je Renault Twizy. Want na één meting weten we nog niet of elektrische auto’s ook veel elektromagnetische straling produceren. Voor alsnog valt het bij deze Renault Fluence Z.E. mee. Tegelijkertijd heb ik overal hoog-frequente straling gemeten (=draadloze data communicatie, want waar we ook reden overal was er veel achtergrondstraling. Veelal boven het meetbereik van de meter >1000mW/m2 [milliwatt per vierkante meter] . Dat betekent dat het buiten de auto gevaarlijker is voor de volksgezondheid dan binnenin de auto. Voor de slaapkamer is een elektromagnetisch veld van >10µW/m2 [microwatt per vierkante meter] een sterk veld.!!! [LET OP de eenheden: 1.000 mW/m2 = 1.000.000 µW/m2, anders om 10µW/m2 = 0,01 mW/m2]

Meetapparatuur:
Fauser FM10 en de Gigahertz 59B

Met vriendelijke groet,

Pieter Hennipman
www.eco-wise.eu
[/quote Pieter Hennipman]

Stilletjes plankgas terug naar de baas
Pas toen ik op de laatste testdag over de A44 richting Schiphol-Rijk reed drong het tot mij door dat ik de topsnelheid nog niet had getest. Omdat ik de technische specificaties nog niet had doorgelezen, wist ik niet eens hoe hoog die topsnelheid is. Toen ik zag dat de wijzer van de snelheidsmeter niet boven de 140 km/u uit wilde komen was ik toch wel wat verbaasd. Eenmaal thuis gekomen las ik in de brochure dat deze Renault Fluence inderdaad niet harder dan 140 km/u kan rijden. Maar om eerlijk te zijn is dat ook niet nodig, zeker niet in een land als Nederland!