Effe esse-esse
Waarom overkomen mij altijd dingen die geen enkele andere autojournalist overkomen??? Volledig blanco in een auto stappen heeft absoluut zijn voordelen, maar toen ik het gevoel had op vier lekke banden te rijden was ik even helemaal letterlijk en figuurlijk de weg kwijt. Na wat zoekwerk op het internet kwam ik erachter welke onderdelen er allemaal in de esseesse-kit zitten die op deze Abarth Punto Evo esseesse gemonteerd zijn.

Zo kwam ik na enig zoeken achter dat de complete esseesse-kit voor de Abarth Punto Evo bestaat uit:

– 18-inch Abarth esseesse lichtmetalen velgen in de kleur wit of titanium
– Pirelli PZero 205/40-18 banden
– Geventileerde en geperforeerde Brembo remschijven voor
– Geventileerde en geperforeerde Brembo remschijven achter
– High Performance remblokken voor
– Specifiek 20 mm verlaagd Abarth onderstel voor en achter met rode Brembo verenset
– Koni schokbrekers voor en schokdempers achter beiden met FSD kleptechniek
– Abarth sportluchtfilter “Powered by BMC”
– Garrett GT1448 turbo compressor
– Motormanagement met specifieke esseesse software 180 Pk
– Grotere brandstoftoevoer leidingen
– Speciale esseesse einddemper
– Speciale esseesse-emblemen

En juist dat van die Koni schokbrekers/schokdempers met gepatenteerde FSD kleptechniek stond niet overal genoemd, wat ik nogal vreemd vind. Uiteraard ben ik na het lezen hiervan even onder de testauto gaan liggen, en inderdaad zag ik aan de achterkant Koni schokdempers zitten. Zo idioot als dit testverslag begint, zo volslagen krankjorum verliep deze test ook. Van “wel leuk” knapte ik een dag later volledig af op de Abarth Punto Evo esseesse en vond ‘m toen even “levensgevaarlijk”, diezelfde avond vond ik ‘m na een ritje beesten over het Space Business Park toch wel weer “bella”, een dag later nog steeds en twee dagen later vond ik het een “fantastisch ongeleid projectiel”. Lees verder over het waarom en hoe van mijn sterk wisselende mening over deze auto, dan begrijp je het vreemde begin van dit testverslag hopelijk wat beter.

Blue Monday
Om 07.15u sharp belde ik vanaf het Shell benzinestation, onder het brugrestaurant aan de A4, naar de mannen die de testauto’s klaar maken voor de Fiat Automobiles Group. Ik was vrijdag even langs gereden om te vragen hoe laat ze maandag zouden beginnen. Om 07.00u kreeg ik te horen en als de auto op tijd binnen zou zijn kon ik ‘m zo rond 08.00u meenemen. Om zeker te weten of dat zou lukken hadden ze mij gevraagd om rond 07.15u even te bellen. Om niet nog op de motor hoeven te springen was ik alvast naar het brugrestaurant over de A4 gereden. Mocht de auto om 08.00u niet klaar zijn dan kon ik meteen doorrijden naar mijn werk, want de IVF-kliniek ligt namelijk een paar kilometer verderop langs de A4. Maar ik kreeg gelukkig een positief antwoord en drie minuten laten startte ik mijn motor en reed naar Lijnden. Vroeger moest ik altijd onder de Schipholtunnel door en dan via de A9 rijden, maar tegenwoordig kan ik die fantastisch mooie en zeer rustige A5 nemen. Toen ik arriveerde hadden ze de Abarth net gewassen, daarna was het nog even afdrogen, stofzuigen, olie checken, mijn handtekening plaatsen en ik kon gaan. Is er een betere manier om de enige officiële ‘Blue Monday’ (Blue Monday is trouwens een liedje afkomstig van de band New Order. En laat New Order nou net de band zijn die ontstaan is uit de overgebleven leden van Joy Division – de titel v/h testverslag Seat Leon 1.2 TSI sport – na de zelfmoord van Ian Curtis. Blue Monday is de meest verkochte 12-inch single aller tijden) van het jaar te beginnen? Eenmaal op de A5 keek ik ter hoogte van Schiphol naar links en zag een werkelijk uniek plaatje, en ja hoor ik had mijn kleine compact camera weer eens niet bij me. De vele duizenden lichtjes van Schiphol tegen een fraaie oranjegele achtergrond van de opkomende zon zag eruit als een kalenderfoto zo mooi. En zo reed ik genietend van een zeer fraaie zonsopkomst naar mijn werk in Leiderdorp. Ter hoogte van Roelofarendsveen kwam er nog een BMW-rijder naast me rijden die meerdere keren zijn duim opstak.

Black Tuesday?
Dinsdagochtend, weer een koude ochtend, strandhanddoek over de voorruit gelegd (contact uitgezet met ruitenwissers halverwege, handdoek bovenaan tussen beiden portierrubbers geklemd), ‘s ochtends vlak voor vertrek de strandhanddoek eraf gehaald, voordeel is dat je niet hoeft te krabben en direct weg kan rijden. ‘s Middags hoorde ik van mijn zus dat bij de voetgangersoversteekplaats op de rondweg in de vroege ochtend iemand is aangereden. De auto had slechts een klein kijkgaatje omdat de bestuurder blijkbaar te beroerd was geweest om de autoruit te krabben. Met de blower in de hoogste stand reed ik richting de rondweg. Even de ruiten sproeien want de ruiten sloegen al snel wit uit vanwege de vele pekel die er gestrooid was. Het leek wel of er op sommige plaatsen sneeuw lag zoveel wit poeder lag er op de weg. Uiteraard heb ik direct na het wegrijden de sportstand ingeschakeld en dat merk je heel goed. De verhoogde turbodruk én vooral de grotere turbo zorgen ervoor dat de eerst zo ogenschijnlijk slome Abarth Punto Evo esseesse er als een raket vandoor gaat. Rustig en beheerst reed ik naar mijn werk. Op de koeienrotonde speerde ik nog wel even buitenom een aantal auto’s voorbij. Daarna sloeg ik rechtsaf en in de flauwe rechterbocht met verkeersdrempel zette ik het gas er stevig op. Op de invoegstrook voelde ik de auto onder me glijden, en ik voegde heel mooi al glijdend in, het was dus toch wel iets van een soort van glad. De haakse bocht naar rechts zette ik het gas er vol op en ook dat voelde lekker aan. Ik voelde duidelijk dat het TTC overuren draaide om de Abarth Punto Evo esseesse op de weg te houden.

Na een rare dag werken besloot ik heel eigenwijs toch door de polder naar huis te rijden. Ik weet dat er dan vaak file staat richting de snelweg, waardoor ik moet wachten ondanks dat ik niet die kant op moet. Gelukkig liet een nette automobilist die zag dat ik de rotonde driekwart wilde nemen me voorgaan. Voor mij reed een auto die net geen 80 km/u aanhield, en daarom liet ik me maar wat terugvallen. Vlak voor de rotonde zag ik dat-ie de binnenring zou gaan pakken en ik zette het gas er vol op in de sportstand. Vlakbij de rotonde moest ik vol in de remmen (zijn lekker krachtig maar zeker niet uitzonderlijk goed) want dit ging toch wel héél erg hard! Direct nadat ik vol in de remmen was gegaan, en van links naar rechts heen en weer glijdend op de rotonde af reed, moest ik hard insturen en via de buitenring driekwart over de rotonde heen sturen. CARAMBA!!! Wat doet die auto nou??? Zomaar van het ene op het andere moment leek het wel of ik vier lekke banden had, en begon de Abarth Punto Evo esseesse te glijden. De auto bleef desondanks wel bestuurbaar alleen voelde het zo vreemd aan, dat het net leek alsof ik de controle volledig kwijt was. Zo’n 100 meter na de rotonde ben ik gestopt om te kijken of ik geen lekke band(en) had want de auto voelde zo ontzettend vreemd aan, dit was echt niet normaal!

Vering/demping
Na die uitermate vreemde glijpartij was ik het vertrouwen in de Abarth Punto Evo esseesse volledig kwijt. Ik bleef daarna zitten met de grote vraag wat de oorzaak zou kunnen zijn? Het kon niet anders dan dat de schokdempers de schuldigen moesten zijn, dat zijn de enige mechanische onderdelen die ervoor zorgen dat de grip tussen het wegdek en de banden in stand blijft. Als de schokdempers het om wat voor reden dan ook af laten weten, dan kan de grip van het ene op het andere moment verdwenen zijn. Ik heb pas één keer eerder iets vergelijkbaars meegemaakt en dat was met de Volkswagen Scirocco met elektronische demping. Deze Volkswagen Scirocco raakte tijdens de testweek meerdere keren van het ene op het andere moment alle grip kwijt, en begon volledig onbestuurbaar te glijden zonder dat ik ook daar ook maar iets tegen kon doen. Ik ben niet zelden bang in een auto maar de keren dat me dit overkwam brak het zweet me letterlijk uit. Let wel de Volkswagen Scirocco was volledig onbestuurbaar tijdens die momenten, wat ik ook deed niets hielp en ik heb behoorlijk wat anti-slipcursussen gevolgd. Volkswagen heeft die zaak in mijn ogen zéér slecht afgehandeld en ik wil sindsdien dan ook geen Volkswagen meer testen. Stel dat dit een klant was overkomen en die was verongelukt, dan had niemand geweten dat het misschien wel door dit mankement was gekomen. Ik weet tot op de dag van vandaag namelijk nog steeds niet of dit mankement exemplarisch was!!!

Na wat zoekwerk kwam ik erachter dat er in het esseesse-pakket schokdempers zitten van het type Koni FSD. Dit nieuwe type schokdempers maakt gebruik van het door Koni gepatenteerde ‘Frequency Selective Damping’. Op de website van Koni staat precies uitgelegd hoe het werkt, zie: “Cars”/”Technologie”/”FSD”. Grote verschil met de Volkswagen Scirocco is dat de regelbare demping (=FSD) van de Koni-schokdempers puur mechanisch werkt. Dat zou dus nooit mis kunnen gaan zou je denken maar dat is dus niet zo! Op de foto die ik heb bijgevoegd kun je goed zien hoe een en ander werkt. Bij een lage frequentie input (glad asfalt/sportieve afstemming) is er sprake van veel uitgaande demping (=rebound/Y-as) en bij een hoge frequentie input (kinderkopjes/comfortabele afstemming) is er sprake van weinig uitgaande demping. Uiteraard heb ik mijn probleem aan Koni voor gelegd door ze een mail te sturen via “contact” op hun website.

Effe bellen met Koni
Donderdagochtend 9 februari heb ik dan eindelijk met Koni gebeld, omdat mijn e-mail ruim 2 weken na dato nog steeds onbeantwoord was gebleven. Een uitermate slechte zaak en naar mijn mening is dit zéér slechte reclame naar buiten toe voor een groot bedrijf als Koni. Als ze een autojournalist al zo ontzettend slecht behandelen, hoe wordt een klant die een probleem heeft dan wel niet behandeld. Ik wil het niets eens weten! De man die ik aan de lijn kreeg hoorde mijn verhaal aan en vroeg mij de volgende dag iemand anders terug te bellen. Diegene wist namelijk alles over de gepatenteerde kleptechniek van de Koni FSD schokdempers. De volgende dag heb ik dus met een technische man van Koni gebeld en we zijn er wel zo’n beetje uit wat er gebeurd is op het moment dat ik dat 4-lekke-banden-gevoel had.

Onze analyse luidt als volgt:

– Na hard aanremmen voor de rotonde en daarna de rem loslaten volgt er een lage frequentie-input en gaat de FSD-klep dicht, hierdoor krijgt de schokdemper meer uitgaande demping precies zoals het hoort.

– De FSD-klep is echter niet dicht gegaan vanwege de hoge frequentie-input door de lage drempeltjes van de rijbaanscheiding waar ik direct na het harde aanremmen overheen reed.

– Als gevolg daarvan ontstond er uitwaartse beweging met te weinig uitgaande demping die de rolbeweging tegen moet gaan. Vandaar dat vreemde gevoel dat aanvoelde alsof de Abarth Punto Evo esseesse 4 lekke banden had.

– Belangrijkste is echter dat de banden, op het moment dat dit gebeurde, wegcontact bleven houden want daar gaat het om. Als dat niet gebeurd was dan was ik de auto kwijt geweest en dat was gelukkig niet het geval.

Het is dus een bizarre samenloop van omstandigheden geweest die vrijwel nooit voor zal komen in de praktijk. Heb ik weer… Maar toch blijf ik zitten met het feit dat dit gebeurd is, want naar mijn mening had dit nooit mogen gebeuren. Grote vraag is dan natuurlijk waarom dit tijdens het testwerk van de ontwikkeling van de FSD-schokdempers niet gevonden is. Of misschien hebben ze het wel gevonden maar verzwegen, want na een lange ontwikkelingstijd van een nieuwe schokdemper is zoiets het laatste wat je wilt.

Stromende regen
Tijdens het testen van de Abarth Punto Evo esseesse moest ik regelmatig terugdenken aan de test van de Skoda Fabia RS. In de stromende regen lijkt de wegligging namelijk veel op die van de Skoda Fabia RS. ‘s Ochtends op weg naar werk regende het werkelijk pijpenstelen, op de radio hoorde ik dat er veel files stonden door het hele land. Tja Nederlanders en rijden in de regen dat is geen goede combi, en dat is vreemd want juist van veel moderne auto’s is de wegligging op kletsnat asfalt super! Toch lees ik gek genoeg regelmatig in testverslagen dat men de auto niet goed kon testen vanwege de vele regen. Dat is gek want juist autojournalisten zouden als geen ander op de hoogte moeten zijn van de werking van systemen zoals het TTC (een elektronisch sperdifferentieel dat alleen actief is met de stand “Sport” ingeschakeld) op deze Abarth Punto Evo esseesse. Om de werking van het TTC goed te kunnen testen (is iets heel anders dan het ESP!) moet je juist op nat asfalt plankgas geven in een bocht. En dat durven de meeste autojournalisten blijkbaar niet, want anders hadden ze wel geschreven hoe buitenaards goed de Alfa Romeo Giulietta is in de A(llweather)-stand in de stromende regen. Die auto heeft een geniale wegligging op nat asfalt en is op dat punt onverslaanbaar, maarrr deze Abarth Punto Evo esseesse komt in de buurt!

De eerste paar kilometers deed ik het rustig aan, want het was veel te druk op de weg om het gaspedaal op de bodem te trappen. Pas toen ik door de polder reed ging het gas erop, en op de koeienrotonde haalde ik een stuk of vijf auto via de buitenring in. Met deze auto kan dat gewoon in de stromende regen, en dat maakt het rijden in deze auto ook zo ontzettend leuk. Daarna voegde ik nog even met twee vingers in mijn neus heel mooi glijdend in op de kletsnatte N446. Vervolgens ben ik vol op het gas door de haakse bocht bij de Pannenkoekenboerderij gereden. Daar voelde ik perfect het TTC in werking treden (dat samen met het níet uitschakelbare ESP!) de Abarth Punto evo esseesse weer recht trok. Er zijn maar weinig andere auto’s waarmee ik in de stromende regen zo veel lol heb gehad als deze Abarth Punto Evo esseesse. Dat komt vanwege het lekker fel inkomen van de turbo, dat is wel zo ontzettend lekker WAH!!!

Werking van de dynamische regelsystemen bij “Normal” en “Sport”
Als de rijstijl “Normal” is ingeschakeld, dan werken de dynamische regelsystemen van de auto op de volgende manier:
ASR-systeem: aangepast aan normale rij-omstandigheden
TTC-systeem: uitgeschakeld
Stuurinrichting: afgesteld op comfort onder normale rij-omstandigheden
Motor: standaardregeling voor normale rij-omstandigheden
Als de rijstijl “Sport” is ingeschakeld, dan werken de dynamische regelsystemen van de auto op de volgende manier:
ASR-systeem: instelling met minder directe inschakeldrempels zodat een vrijere en sportievere rijstijl mogelijk is
TTC-systeem: wordt ingeschakeld voor een bijzonder effectieve en sportieve rijstijl
Stuurinrichting: afgesteld op een sportieve rijstijl
Motor: sportieve regeling waarbij sneller op het gaspedaal wordt gereageerd

Ongeleid projectiel 1
Sommige auto’s hebben iets wat geen enkele andere auto heeft. Deze Abarth Punto Evo esseesse heeft nou juist dàt! De getunede 1.4-liter turbomotor met MultiAir is een uniek motorblok omdat geen enkel ander automerk (de zustermerken Fiat/Alfa Romeo reken ik dan even niet mee) gebruik maakt van het MultiAir-systeem. Nou heb ik al een aantal getunede versies van dit 1.4-liter MultiAir-motorblok gereden, maar deze esseesse versie slaat werkelijk alles. Waar de Alfa Romeo MiTo en Giulietta Savali voelbaar meer Pk’s hadden, daar heeft deze Abarth Punto Evo esseesse dat ook in de Sportstand maar dan totaal anders. Het lijkt op papier niet veel die maar 180 Pk (in Italië is er een versie met 200 Pk), en er zijn mensen die dat ondermaats vinden. Maar die mensen hebben dan ook duidelijk niet in deze auto gereden, want als je dat wel hebt gedaan piep je wel even anders. In tegenstelling tot de Alfa Romeo Giulietta Savali (die de originele en dus kleinere turbo heeft!) werd ik in deze Abarth Punto Evo esseesse letterlijk afgeschoten zodra ik het gaspedaal vloerde. Zelfs veel snellere Audi’s en BMW’s gaf ik elke keer ruimschoots het nakijken.

De gasreactie in de Sportstand is zo direct en het bijbehorende katapult-effect (door de grotere Garrett GT1448 turbo compressor) zo ongelofelijk bruut, dat het motorblok een tiental Pk’s sterker aanvoelt en zelfs in de 6e versnelling nog voelbaar trekt. Elke keer weer dat ik even de beest uit ging hangen op een verlaten industrieterrein, stond er een hele grote glimlach op mijn gezicht. Het 1.4-liter MultiAir motorblok draait ontzettend mooi en loepzuiver rond, dat kan natuurlijk ook alleen maar komen door het fantastische MultiAir-systeem dat voor een perfecte benzine/lucht-mengselverhouding zorgt. Ik moet nog wel even zeggen dat het katapult-effect niet te vergelijken is met het plotseling inkomen van een turbo zoals vroeger het geval was in de begintijd van het turbo-tijdperk. Deze turbo komt er ongelofelijk mooi in maar tegelijkertijd ook zo lekker bruut, dat het helemaal met geen enkele andere auto te vergelijken valt.

Ongeleid projectiel 2
Op de voorlaatste avond voelde ik me toch weer zo zeker in de Abarth Punto Evo esseesse dat ik nog één keer verschrikkelijk te keer ben gegaan. Ik hoop dat jullie het met mij eens zijn dat dit geen normale test is zoals gewoonlijk. Voordat ik zou gaan knallen ben ik binnendoor naar Rijnsburg gereden om even goedkoop te tanken bij de Tinq. Daarna ben ik even in rallystijl over twee industrieterreinen gereden, om nog eens goed en nauwkeurig alles omtrent de wegligging te analyseren. De balans van de auto is goed, de banden zijn ultra high performance banden, de uitstekende remmen + schijven zijn van Brembo, eigenlijk is er de hele test al één ding waar ik mee zit en dat is dat het gevoel in het stuur en de banden die aan het asfalt kleven niet dat is wat ik graag zou willen dat het is. De feedback kan beter en dat heeft naar mijn mening – en helemaal na dat gevoel op vier lekke banden te rijden – alles te maken met de Koni FSD-schokdempers en níet met de stuurbekrachtiging en de banden. Nog voor die vreemde gebeurtenis op de rotonde had ik de hele tijd al het gevoel dat de feedback beter kan, net als de grip. Soms gleed de de Abarth Punto Evo esseesse namelijk weg terwijl ik nog lang niet op de grens reed. Volgens mij werkt die FSD-kleptechniek gewoon niet goed genoeg, of beter gezegd niet snel genoeg in het uiterste grensbereik. Ik denk dat gewone schokdempers en een setje sportieve Eibach-veren op deze auto een véél betere feedback geven.

Eenmaal op het industrieterrein aangekomen ben ik eerst over Klei-Oost heen geknald. Op die plek zijn de foto’s van de Seat Leon 1.2 TSI Sport gemaakt. De Abarth Punto Evo esseesse doet absoluut niet onder voor de Seat Leon 1.2 TSI Sport qua wegligging. Wat betreft de acceleratie op het korte snelle werk is de Abarth Punto Evo esseesse uiteraard veel leuker. Maar dat is natuurlijk volkomen logisch gezien de 75 Pk meer. Vol gas de bocht uit accelererend voelde ik de spinnende voorbanden nog steeds scheef staan op de alweer rechtuit rijdende auto, die met heftige torque steer naar links en naar rechts uitbrak. Dit is zo verschrikkelijk leuk daar kon ik gewoon maar geen genoeg van krijgen. Bocht na bocht na S-bocht, rotonde na rotonde op weg naar het Space Business Park. Ook daar ging ik nog even helemaal uit mijn dak. Toch verdient deze auto een betere vering/demping dan deze Koni FSD-set, want het kan beter dat voelde ik gewoon. Ik was al nooit een fan van Koni (ook als motorjournalist niet) maar nu helemaal niet meer.

De rest van de Abarth Punto Evo esseesse
Vergeef me dat ik zo uitgebreid ben ingegaan op de wegligging, de vering/demping, het motorblok etc. Het was nou eenmaal geen standaard test en dan kan er dus ook geen standaard verslag volgen, zo ik die al schrijf. Waar ik erg om moest lachen tijdens het ophalen van de auto was een opmerking van iemand die zei: “Toen ik deze auto voor het eerst zag dacht ik dat-ie nog in de primer stond en dat ze vergeten waren om ‘m af te spuiten.” Persoonlijk vind ik het een fraaie kleur die ervoor zorgt dat de Abarth er zeker op de actiefoto’s erg mooi uitkomt. Maar genoeg over de buitenkant het wordt tijd om de binnenkant aan een kritische blik te onderwerpen. Nou ben ik wel wat gewend van het Windows Blue&Me-systeem in deze Abarth maar mijn USB-stick liet het dit keer wel heel erg vaak afweten. Toen ik mijn USB-stick (Windows geformatteerd met op mijn Macbook opgeladen MP3-songs) in de Windows USB-ingang stopte gebeurde er helemaal niets. USB-stick erin laten zitten, contact uit, contact weer aan, op Media drukken, niets! USB-stick eruit gehaald, contact uit en weer aan, USB-stick er weer in, en zowaar hoorde ik plotseling mijn eigen muziek. Nou ja het zal wel dacht ik bij mezelf. De audio is van redelijk goede kwaliteit, prima voor een auto van deze prijs dus.

Wat betreft de voorstoelen kan ik kort zijn die zitten uitstekend, alhoewel ik die kuipstoelen met dat geel gestikte “Abarth” op de leuning (zie foto) net even mooier vind. Achterin is de beenruimte redelijk (stoelen moesten iets naar voren), ik heb de kinderen in ieder geval niet horen klagen dinsdagavond. De bagageruimte is normaal voor een hatchback dus komen we zo aan het einde van deze toch wel bijzondere test. Mijn uiteindelijke oordeel is positief en dat komt vooral door de esseesse-kit. Die maakt van de Abarth Punto Evo een ontzettend leuke auto waarmee de sportieve rijder zich meer dan uitstekend uit kan leven. Het enige dat ik niet zou laten monteren is de Koni FSD-set, ik zou in dit geval gaan voor een Eibach-set. Het merk Eibach zat ook op de Alfa Romeo Giulietta Savali en is me toen uitstekend bevallen.